LAREN – Met een laatste klim op de ladderwagen om zijn eigen vrouw te redden en het traditionele ‘waterballet’ nam brandweerman Theo Smit vrijdagavond afscheid van Brandweer Laren. De 58-jarige vond het na 35 jaar paraat staan wel mooi geweest. “Toen ik laatst door het dorp liep besefte ik me dat er geen straatje is waar ik niet ben geweest met de brandweer. Dat is bizar als je je dat bedenkt. Die jaren zijn echt voorbij gevlogen.”
Een tikje geëmotioneerd en wat ongemakkelijk staat Theo Smit vrijdagavond in de kantine van Brandweer Laren. De beslissing om te stoppen is al een tijd geleden genomen, maar nu de allerlaatste oefenavond is aangebroken is het toch even slikken. En even spannend. “Ja ik ben ooit samen met een paar anderen begonnen met ongein op laatste oefenavonden. Een gekke oefening en altijd een nat pak aan het eind. Dus ik heb mijn droge kleding wel meegenomen”, vertelt hij voorafgaand.
Laddervrees
Ietwat angstig is hij ook voor een eventuele exercitie op een ladderwagen. “Ik heb geen hoogtevrees maar laddervrees. Ooit heb ik een ladder moeten beklimmen die echt enorm wiebelde. Ik vind het maar niks. Hopelijk zijn ze dat vergeten”, vertelt hij terwijl hij klaar staat om in de tankautospuit te stappen. Voor het laatst. Niet als chauffeur of bevelvoerder (twee van de functies die hij ook uitvoerde) maar als manschap achterin. Deze keer samen met zijn zoon Kevin die sinds een paar jaar ook bij de brandweer zit.
Met de melding ‘woningbrand’ wordt de ploeg op pad gestuurd. Al snel roept de bevelvoerder dat hij gezien het object (de appartementen boven de brandweerkazerne) een ladderwagen nodig heeft. “Daar was ik al bang voor”, verzucht Theo. Zoon Kevin moet er hartelijk om lachen en als zijn vader in de spanning ook al begint met het omhangen van de ademlucht zegt hij lachend: “Hé rustig aan, daar had je zelf als bevelvoerder ook altijd een hekel aan.”
Omhoog
Eenmaal ter plaatse wordt na een korte verkenning duidelijk dat het zijn eigen vrouw Astrid is die nog vastzit in een ‘brandend’ appartement. Met dank aan de bemanning van de ladderwagen van Brandweer Bussum heeft Theo snel het veiligheidsharnas omgehangen om zich in de korf van de ladder een verdieping omhoog te laten brengen. Maar zo gemakkelijk komt hij er niet vanaf, de Bussumse ploeg brengt Theo eerst naar zo’n dertig meter hoogte. Daarnaast mag hij als opdracht eerst een stuk van de ladder beklimmen voordat hij zijn Astrid gaat redden. Na afloop vertelt Theo: “Ik voelde mijn hartslag omhoog gaan maar ik wilde niet weglopen voor mijn verantwoordelijkheid dus ik heb het wel gedaan.”
Betrouwbaar
En dat is ook meteen tekenend voor de Laarder. Collega’s omschrijven hem als een betrouwbare brandweerman, jarenlang steunpilaar voor de post. Hij werd niet alleen manschap (toen nog brandwacht), chauffeur-pompbediener en bevelvoerder, maar was ook actief als (regionaal) instructeur voor onder andere de chauffeursopleiding. Met veel geduld en enthousiasme nam hij jarenlang nieuwe brandweermensen onder zijn hoede en bracht hen zaken zoals ademluchtlopen bij. Niet voor niks, want Theo kwam bijna twintig jaar geleden ook in dienst bij de brandweer als beroepsmedewerker technische dienst waar hij zich vooral bekwaamde in onderhoud ademlucht en inmiddels alweer jaren monteur ademlucht is. Collega’s omschrijven hem als een gepassioneerd brandweerman met een hoge werkverantwoordelijkheid.
Manschap en brandweercollega Alexander heeft dat ook ervaren toen hij een paar jaar geleden bij Brandweer Laren kwam. “Theo was voor de nieuwe mensen een soort vader die graag zijn kennis overbrengt. Hij doet dat rustig en met veel plezier.”
Bijzondere uitrukken
Omdat Theo letterlijk om de hoek van de kazerne woonde was hij er vaak als eerste. “Ik hoefde nooit te rennen dus ik begon nooit met torenhoge adrenaline aan de uitruk”, zegt hij zelf. Die rust is niet het enige dat collega’s bijblijft. Collega Robert de Rooij: “Met Theo op de auto betekende het altijd dat je een bijzonder uitruk had. Ik heb met hem de gekste dingen meegemaakt. Een schoorsteenbrand waarbij bleek dat het kanaal dat we hadden geveegd niet bij de schoorsteen hoorde die in brand had gestaan. Ook eens in het ziekenhuis waar we de vraag kregen of we een man van een ring af wilden helpen… maar die zat niet om zijn vinger… Hebben we dat uiteindelijk geregeld met gereedschap uit mijn kluskoffer. Maar Theo had ook een explosie tijdens een brand bij de Houtzagerij in 2016 waarbij hij gewond raakte. De uitrukken waren altijd pittig en moeilijk. Theo was dan een bevelvoerder die altijd even achterom keek in de auto en gebruik maakte van de kennis die er was.”
Theo zelf weet van 35 jaar ook nog wel een paar bijzondere inzetten op te diepen uit de velen die hij er had. “Niet alleen als bevelvoerder hoor. Ook als chauffeur. Want dat ben ik altijd leuk blijven vinden. Zo hadden we ooit iemand van de gemeentelijke dienst die bij het grafdelven was bedolven. Ik wist waar ik naar toe reed, want voor de brandweer werkte ik jaren voor de gemeente en ik kende hem. Toen heb ik echt de straatstenen eruit gereden. Ook had ik die uitruk met een trekker in de gevel van een huis. En had ik een duikinzet in Laren volgens mij de enige die er ooit is geweest… bij de Hut van Mie. En als we op de snelweg een ongeval hadden dan zaten er in de auto nooit Nederlanders… ze spraken altijd Frans of Duits of een hele andere taal”, lacht hij.
Zijn eerste brand ooit was meteen een indrukwekkende: de enorme brand bij restaurant La Provence (nu La Place) op eerste kerstdag. “En toen ik chauffeur werd reden we nog decentraal. Dan ging je als chauffeur naar de kazerne en reed je de auto naar het incident en kwam de rest je achterna. De inzet draaide al voordat de bevelvoerder er was.” De mooiste tijd was voor hem de gemeentelijke brandweertijd. “We deden alles zelf, onderhoud, ademlucht vullen, dat waren nog eens tijden.”
Klaar
Zijn verhalen zijn nog even enthousiast, maar toch was het na 35 jaar klaar. Zijn vrouw Astrid twijfelde of hij de beslissing kon nemen. “Ik weet niet beter dan dat Theo bij de brandweer zat. Ook al was het weleens ongezellig, moederziel alleen tijdens oud en nieuw, het hoorde erbij. Het was ook erg leuk, want als ‘vrouw van’ werd je ook opgenomen in het korps, we hadden onderling als dames ook leuke contacten.”
Zoon Kevin kreeg op de laatste oefenavond niet alleen de eer om een laatste inzet te draaien met zijn vader Theo, maar mocht hem ook het traditionele natte pak bezorgen. Met een grote glimlach zette hij dan ook de straal in het bluspak van zijn vader. “Het is een mooi moment om te stoppen. Hij heeft het zo lang gedaan. Het was leuk om samen op de auto te kunnen zitten de afgelopen jaren. Dat was wel de enige keer dat ik echt goed naar hem luisterde, als hij zijn rode bevelvoerdersflap omhad”, lacht hij.
Hoewel het de laatste oefenavond was en Theo stopt als repressief vrijwilliger, blijft hij wel actief als beroeps bij Techniek en Logistiek en blijft hij betrokken bij Brandweer Laren als niet repressief vrijwilliger. “En bij die grote brand kom ik gewoon hoor jongens. Maar dan namens logistiek spullen brengen.”
Tekst: Linda Blok / TekstBlok